Het is nu 10 maart als ik aan deze blog ga beginnen. Rusland ik bedoel Poetin is al ruim twee weken in oorlog met Oekraïne. Hij is bezig met een weerzinwekkende genocide. Het enige wat hij lijkt te willen is het volk met de grond gelijk te maken. Dagelijks staan de gruweldaden volop in de krant. Ik kom er niet meer toe om de eerste 10 pagina’s ellende te lezen. Het is te verschrikkelijk. Een bruut einde aan ruim 75 jaar vrede in west Europa. En ondanks de eenheid die in Europa zo afgedwongen is, ondanks de sancties die vooral de Russische burger raken is het westen (de NAVO landen) bevreesd om betrokken te geraken bij deze oorlog. De ondersteuning die het Oekraïense volk en leger zo nodig heeft wordt niet geboden. Want ja we raken dan betrokken bij dit conflict en dan gaat Poetin over tot de inzet van kernwapens. Machteloze woede maakt zich van me meester en ik weet niet wat ik er mee kan doen. Hooguit heb ik bewondering voor de standvastigheid die de Oekraïense burgers zo hebben en de weerstand die ze bieden. Als je niet weg kunt is verzet inderdaad de enige optie.
In dezelfde tijd zijn wijzelf bezig met de voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezingen. Als ik tot me door laat dringen met welke pietluttigheid we dan eigenlijk bezig zijn; lokale vrede versus wereldvrede voel ik wederom een blok in mijn maag. En toch zet ik me in om mensen naar de stembus te krijgen. En ja als dan op de markt iemand tegen me zegt dat die niet gaat stemmen word ik eigenlijk boos, al helpt dat het gesprek niet. Snap je dan niet wat de waarde is van de democratie die wij hier met zijn allen dagdagelijks onderhouden. Juist in deze tijd kun je eenvoudig zien dat het allemaal niet zo vanzelfsprekend is. Kennelijk zijn we zo verwend dat we niet in de gaten hebben hoe dun het vredeskoord is waarop we lopen. Kennelijk nemen we de vrijheid van meningsuiting en ons stemrecht als zo vanzelfsprekend aan dat we in mijn gemeente niet eens collectief stil durven te staan bij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezing. Die uitslag vieren – hoe die ook uitpakt- zou het feest van de democratie moeten zijn waar ook in mijn dorp aandacht aan gegeven wordt. Maar nee, dit jaar is het een bijeenkomst in beperkte kring in het gemeentehuis.
Ook in eigen land lopen mensen rond die de acties van Poetin bagatelliseren. Mijn verstand staat daarbij stil. Maar dat kan ik die mensen natuurlijk niet vertellen besef ik me in het gesprek op de markt. In zo’n gesprek probeer ik te achterhalen waar de teleurstelling in het lokale bestuurlijke gebeuren vandaan komt. (vaak is het een afkeer van De Politiek en heeft het met de gemeente niets van doen.) En een enkele keer is het verloop van dat gesprek dan iets positiever. Al reken ik me niet rijk, want of die persoon uiteindelijk het stemhokje weet te halen zal ik nooit te weten komen.
Midden in de week bezoek ik een tentoonstelling in Maastricht. Een portrettengalerij met 75 foto’s van joden die de holocaust nog overleefd hebben. Deze eenvormig door Martin Schoeller genomen portretten met de verhalen van de mensen daarbij maken een diepe indruk op me. Ongelofelijk welke vergevingsgezindheid daaruit spreekt ondanks het leed wat hen in familiare kring is aangedaan. Ergens geeft dat troost die beelden in deze periode van oorlog op me te laten inwerken. Het geeft de kracht om vanuit de eigen mogelijkheden te blijven doen wat mogelijk is. Mijn verhaal te delen met anderen. Mijn inzet voor gezin en gemeenschap waar ik deel van uitmaak te blijven continueren.
Natuurlijk vraag ik me af hoe we in deze situatie verzeild zijn geraakt. Steeds duidelijker wordt dat het regime van Poetin al decennia bezig is met het indoctrineren van de Russische bevolking met alle middelen die ze daarvoor maar kunnen bedenken. Onze westerse naïviteit is natuurlijk de reden ervoor dat we dat niet eerder doorzien hebben. Dat we de moderne communicatiemiddelen als neutrale middelen hebben gepropageerd. Zonder te zien dat je ook daar een andere boodschap diep kunt verankeren in het nietsvermoedende brein van mensen. Nu is dat niet zo eenvoudig te corrigeren. Ook al hebben we de middelen om de boodschap te delen. Zoals Elon Musk met zijn satellieten in staat is het Oekraïense volk van internet te voorzien, lukt het zo niet om tegenwicht te bieden tegen de Russische propagandamachine. Nee die zit zo breed verankert in de top van de Russische machtskoepel (die veel breder is dan enkel Poetin) en wordt zo gericht technologisch ondersteund, daar is de eerste jaren geen doorkomen aan.
Sancties zoals ze nu door het westen zijn doorgevoerd morrelen natuurlijk aan de interne stabiliteit van Rusland. Ik heb geen idee hoeveel tijd nodig is om zo echt een kentering te organiseren. En wat is er dan over van het Oekraïense volk en Oekraïne? Misschien kan het voor mij ongelofelijke van een derde wereldoorlog nodig zijn om echt een verandering te organiseren. Maar waarschijnlijk zitten we er al middenin, alle bezweringen ten spijt van “wij het westen raken niet betrokken”. Dat zal de tijd gaan leren.
Maar net als velen ben ik mijn veiligheidsgevoel nu kwijt en kijk ik aanmerkelijk minder positief naar de toekomst.
Wat een jaar maken we mee. Een jaar waarin we 50 jaar na het rapport van de club van Rome moeten constateren dat mijn generatie er niks van heeft gebakken en we afstevenen op een forse klimaatverandering die de diversiteit van de soortenrijkdom op deze wereld en daarmee haar toekomst, bedreigt. Nu ook nog een jaar waar we straks het label kunnen opplakken van de start van een derde wereldoorlog.
het is nu zaterdag avond 12 maart. Poetin blijft bommen gooien en opent de aanval op de graanvoorraden van Oekraïne. Met heer Bommel kan ik nu slechts uitroepen: Tom Poes verzin snel een list.
kanttekening bij mijn dag 